ทุกคนเคยสงสัยกันไหมว่าทำไม “ขาตั้งด้านข้าง” ของรถมอเตอร์ไซค์ถึงต้องอยู่ที่ด้านซ้ายของตัวรถด้วย? แว้บแรกที่ได้ยินคำถามนี้หลายคนอาจจะคิดว่า “ก็เราขึ้นมอเตอร์ไซค์จากด้านซ้าย ที่ติดกับขอบถนนไง” แต่ถ้าเป็นแบบนั้น ทำไมถึงยังมีการขึ้นรถมอเตอร์ไซค์จากฝั่งซ้ายอยู่ ทั้งที่ถนนอีกครึ่งโลกก็ขับเลนขวากัน? และการเปลี่ยนตำแหน่งขาตั้งก็ไม่น่าใช่เรื่องยากอะไร วันนี้เรามีคำตอบมาให้ทุกคนกัน และเรามีหลายคำตอบด้วย
อย่างแรกเราขอพูดถึงเหตุผลด้านการใช้งานและด้านเทคนิคก่อน หลายคนอาจจะไม่สังเกตว่ารถมอเตอร์ไซค์แบบมีเกียร์และคลัตช์ จะแยกระบบตัดต่อกำลังและระบบเบรกไว้ด้านซ้ายและขวาอย่างชัดเจน โดยฝั่งซ้ายของทั้งมือและเท้าจะเป็นระบบคลัตช์และเกียร์ ส่วนด้านขวาของมือและเท้าจะเป็นระบบเบรกหน้า-หลัง เพื่อความง่ายและไม่สับสนในการใช้งาน
ซึ่งเหตุผลที่ระบบเบรกต้องอยู่ด้านขวา นั่นก็เพราะคันเร่งนั้นอยู่ด้านขวา เนื่องจากคนส่วนใหญ่บนโลกนั้นถนัดขวา จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่เราจะใช้คันเร่งด้วยมือขวา และเมื่อเราต้องการเบรกเราก็ต้องปล่อยคันเร่งอยู่แล้ว ทำให้คันเร่งและเบรกสามารถอยู่บนมือข้างเดียวกันได้
ต่างจากคลัตช์ที่เรามีจังหวะการใช้ในหลายสถานะการณ์มากกว่า ทำให้เป็นเรื่องลำบากถ้าต้องกำคลัตช์ตอนที่เร่งเครื่องอยู่ และในเมื่อด้านขวาถูกใช้ไปกับเบรกแล้ว ก็จะเหลือที่ด้านซ้ายไว้ควบคุมระบบตัดต่อกำลังแทน (ซึ่งอันที่จริงแล้ว ถ้าเราเอาระบบเบรกไว้ที่มือทั้งหมด และระบบส่งกำลังไว้ที่เท้าทั้งหมด ก็น่าจะใช้ได้เหมือนกัน)
และเมื่อระบบควบคุมรถมันเป็นแบบนั้น ทำให้เมื่อเราต้องการเปลี่ยนเกียร์เพื่อจะออกตัว เราต้องเอียงรถไปทางขวา ทิ้งน้ำหนักบนเท้าขวา และพักขาซ้ายไว้บนคันเกียร์ การเอาขาตั้งไว้ด้านซ้ายเพื่อที่จะเก็บขาตั้งและตามด้วยการตบเกียร์ จึงเป็นรูปแบบการใช้งานที่สะดวกและมีขั้นตอนน้อยกว่าการเอียงตัวไปซ้ายทีขวาที เพื่อเอาขาตั้งขึ้นและเปลี่ยนเกียร์
ส่วนอีกเหตุผลนึงคือเหตุผลด้านประวัติศาสตร์ ในสมัยที่คนเราใช้ “ม้า” เป็นพาหนะ แต่มันก็ยังเกี่ยวกับเรื่องที่คนส่วนใหญ่ถนัดมือขวาอยู่ดี เพราะถ้าเราถนัดมือขวา เราจะต้องพกดาบไว้ที่เอวด้านซ้าย และถ้าเราจะขึ้นขี่ม้าโดยที่มีดาบที่ยาวและหนักอยู่ที่ขาซ้าย การขึ้นขี่ม้าจากทางด้านซ้ายของตัวม้า แล้วตวัดขาขวาข้ามหลังม้าไปเหมือนที่เราขึ้นขี่มอเตอร์ไซค์ นั้นเป็นเรื่องง่ายกว่าการตวัดขาที่มีดาบอยู่ แต่เมื่อเวลาผ่านมาหลายร้อยปี ผู้คนก็เริ่มชินและพกพาความเคยชินนั้นไปใช้กับรถมอเตอร์ไซค์ด้วย
อ่าน Trips Trick เพิ่มเติมได้ที่นี่
